Wat is nervus occipitalis neuralgie?

Nervus occipitalis neuralgie is een hoofdpijn die ontstaat in het gebied van een zenuw, de nervus occipitalis. Deze zenuw heeft 2 takken, een grote (major) en kleine (minor) tak, waarvan één van de twee takken of allebei kunnen zijn aangedaan. Hierbij komt het vaker voor dat de major (90%) is aangedaan. In 8,7% van de gevallen zijn allebei de zenuwen aangedaan.

Symptomen

N. occipitalis  neuralgie geeft typisch een schietende, stekende of drukkende pijn vanuit het achterhoofd uitstralend over de schedel (het verzorgingsgebied van de zenuw). Tussen de pijnscheuten door kan een continue pijn aanwezig zijn. Meestal zijn de klachten aan één kant gelokaliseerd, maar bij 15% van de patiënten komen deze aan beide kanten voor. Naast de hoofdpijn kan er ook sprake zijn van problemen met zien/oogpijn (67%), oorsuizen (33%), duizeligheid (50%) en misselijkheid (50%).  Daarnaast kan de huid van het verloop van de zenuw doof of juist extra gevoelig aanvoelen bij aanraking.

Oorzaken en risicofactoren

De klachten ontstaan door beschadiging of prikkeling van de nervus occipitalis major of minor ergens in zijn verloop vanaf het ruggenmerg tot in de uiteindes. De oorzaak van deze prikkeling kan een afwijking in de bloedvaten zijn, of het gevolg van prikkeling van de zenuw zelf door spierspanning of de botten of nekgewrichten.

Diagnose

Occipitalis neuralgie kan vaak verward worden met migraine, clusterhoofdpijn en spanningshoofdpijn. Typisch vindt men bij lichamelijk onderzoek een drukpijn over het verloop van de zenuw. Radiografie wordt aangeraden om mogelijke andere oorzaken uit te sluiten. Een lokale verdoving ter hoogte van de meest pijnlijke zenuw kan de diagnose bevestigen (pijnvermindering na verdoving).

Behandeling

Initieel zal de behandeling gericht zijn op vermindering van de zenuwirritatie middels fysiotherapie. Met medicijnen tegen zenuwpijn kunnen de klachten verminderd worden (antidepressiva of anti-epileptica).
Ook kan geprobeerd worden om middels een injectie met lokale verdoving de pijn te verminderen. Meestal wordt eerst een proefblokkade verricht met kortwerkende verdovingsvloeistof, soms in combinatie met ontstekingsremmende medicatie. Indien dit goed effect heeft kan een gepulseerde radiofrequente behandeling overwogen worden om zo een langdurige blokkade te verkrijgen. De kans op bijwerkingen en complicaties is zowel bij de proefblokkade als bij de langdurige blokkade gering.