Anti-inflammatoire geneesmiddelen

Anti-inflammatoire geneesmiddelen zijn middelen met de werking die bestaat uit het tegengaan van inflammatie, ofwel ontsteking.
Deze pijnmedicamenten dienen over het algemeen niet langdurig te worden gebruikt vanwege het risico op bijwerkingen, maar kunnen voor een korte periode worden voorgeschreven.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen steroïde (o.a. prednison, triamcinolon) en niet-steroïde ontstekingsremmers (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs, NSAID). NSAID’s zorgen voor een ontstekingsremmend en pijnstillend effect, zonder effect op het immuunsysteem zoals bij de steroïde ontstekingsremmers.

Wat is een niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID)?

De werking van NSAID’s bestaat uit het remmen van het enzym cyclo-oxygenase (COX), welke vrijkomt bij een ontsteking. Het zijn krachtige pijnstillers, geschikt voor matige tot ernstige pijn.
Er zijn verschillende soorten NSAID's op de markt, elk met een vergelijkbare werking, maar iets anders van samenstelling.
NSAID's kunnen in tabletvorm of als zetpil voorgeschreven worden en kunnen goed in combinatie met andere pijnstillers worden gebruikt.
Bijwerkingen kunnen zijn:

  • maagklachten,
  • pijn op de borst,
  • het vasthouden van vocht,
  • benauwdheid.

NSAID's beïnvloeden de rijvaardigheid niet. Om maagklachten te voorkomen wordt er bij het gebruik van deze medicatie meestal ook een maagbeschermend tablet voorgeschreven, die u dient in te nemen tijdens de periode dat u het NSAID gebruikt.

Voorbeelden van NSAID's zijn onder andere acetylsalicylzuur (Aspirine), diclofenac (Voltaren/Arthrotec), ibuprofen (Advil).

COX-selectiviteit

De meeste NSAID’s remmen zowel de COX-1 en COX-2. Door middel van remming van COX, zal de vorming van prostaglandines in het lichaam geremd worden. Prostaglandines stimuleren de waarneming van pijn, verhogen de temperatuur en zorgen ervoor dat bloedvaten open gaan staan. Echter, hebben ze ook een beschermende functie van onder andere hart, nieren en maag. Doordat de aanmaak van prostaglandines geremd wordt (door remming van COX), kunnen er bijwerkingen ontstaan. Remming van COX-1 geeft andere bijwerkingen dan COX-2. Remming van COX-1 kan bij sommige patiënten (afhankelijk van andere ziektes) voor maagdarmstoornissen en nierfunctie stoornissen zorgen. Remming van COX-2 zorgt met name voor het ontstekingsremmend effect.
In de hoop de bijwerkingen te verminderen zijn er middelen ontwikkeld die specifieker COX-2 remmen – de COX-2 selectieve NSAID. Het is aangetoond dat COX-2 remmers minder bijwerkingen van het maag-darm kanaal vertonen dan klassieke NSAID’s.
Bescherming van de nierfunctie lijkt het niet te geven. En net als bij de klassieke NSAID’s is er een mogelijk hoger risico op trombose, hartinfarct en beroerte. Daardoor wordt het dan ook afgeraden NSAID’s langer te gebruiken dan nodig is.

Voorbeelden van COX-2 selectieve NSAID’s zijn onder andere pareCoxib, etoriCoxib en celeCoxib.